Al sinds jaar en dag worden smeer- en bereidingsvetten in Nederland verrijkt met vitamine A en D. Dat gebeurt op basis van een convenant tussen de margarineproducenten en de overheid. Daarnaast verrijken margarineproducenten de smeer- en bereidingsvetten soms ook met andere micronutriënten die belangrijk zijn voor de gezondheid, zoals foliumzuur, calcium of vitamine B2/6 of vitamine E.

Onderzoek

Wetenschappers van het RIVM onderzochten de bijdrage van zowel de afgesproken verrijking (vitamine A en D) als van de vrijwillige verrijking van smeer- en bereidingsvetten aan de inname van micronutriënten in Nederland. Doel van het onderzoek was om beleidsmakers te helpen die zich bezighouden met verrijking van levensmiddelen, suppletieadviezen en de vitamine-inname.

Resultaten

Uit het onderzoek blijkt dat bij mensen die margarines en andere verrijkte vetten gebruiken, 44% van de inname van vitamine D en 29% van de inname van vitamine A uit deze producten komen. De totale inname van vitamine D is twee keer zo hoog bij de gebruikers vergeleken met de niet-gebruikers. Van de vrijwillig toegevoegde nutriënten (calcium, vitamine B1, B2, B3, B6, B12, foliumzuur en vitamine E) dragen smeer- en bereidingsvetten tussen de 7 en 32% bij aan de totale inname (afhankelijk van welke voedingsstof het betreft).

Adequate inname

Hoewel uit de RIVM-analyse blijkt dat de vitamine D-inname hoger is bij gebruikers van margarines dan bij niet-gebruikers, blijft in beide groepen de inname onder de Adequate Inname (AI). Alleen bij volwassen mannen die verrijkte vetten gebruiken, blijkt de inname van vitamine D voldoende (boven de AI). De inname van vitamine D blijft bij het huidige verrijkingsniveau in alle gevallen onder de veilige bovengrens. Alleen jongens en volwassen vrouwen lopen in enkele gevallen een risico op te hoge vitamine A-inname bij een ruime consumptie van verrijkte vetten.

Effectieve strategie

De wetenschappers van het RIVM schrijven dat dit resultaat de opvatting van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ondersteunt, die stelt dat wijdverbreide en geconsumeerde verrijkte voedingsmiddelen de potentie hebben om de voedingsstatus van een groot deel van de bevolking te verbeteren. Het convenant tussen margarineproducenten en de Nederlandse overheid blijkt dan ook een effectieve strategie om de inname van micronutriënten te verhogen, zeker in het licht van een overgang naar een meer plantaardig dieet.