VOEDSEL- EN DIERVOEDERVEILIGHEID

MOAH: hoe voorkomen we deze stoffen in ons voedsel? 

Stoffen die mogelijk een zorg vormen voor onze gezondheid, horen niet in onze voeding terecht te komen. De veiligheid van ons voedsel heeft bij de bedrijven die plantaardige en dierlijke oliën- en vetten verwerken, de hoogste prioriteit. Daarbij moeten producenten, maar bijvoorbeeld ook bedrijven voor transport en opslag, voldoen aan de strenge veiligheidsvoorschriften die in de EU gelden voor de landbouw, veeteelt en voedselproductie. Eén van de onderwerpen waar momenteel veel aandacht voor is, is MOAH (Mineral Oil Aromatic Hydrocarbons, ofwel aromatische koolwaterstoffen van minerale olie).



Vanaf 1 januari 2024 gaat de NVWA hier strenger op toezien. MVO heeft het initiatief genomen om samen met de FNLI te overleggen met het ministerie van VWS en de NVWA over het handhavingsbeleid. Samen met VERNOF en NOFOTA heeft MVO op de plannen gereageerd.


Wat is MOAH?

Residuen van koolwaterstoffen van minerale oliën (MOH) omvatten een grote groep verbindingen, waaronder MOAH (aromatische koolwaterstoffen). Sporen van deze stoffen kunnen in de voedselketen terechtkomen in alle stadia van de productie. Bronnen van MOAH in levensmiddelen zijn zeer divers en besmetting kan in de gehele keten plaatsvinden, in de verschillende stadia van het productieproces. MOAH kan niet alleen in oliën en vetten voorkomen, maar ook in veel andere grondstoffen zoals granen, koffie, cacao en zuivel en daardoor ook in samengestelde producten.


Oorzaak en impact
Bronnen van MOAH kunnen bijvoorbeeld zijn: milieu, uitlaatgassen, smeermiddelen van machines die worden gebruikt tijdens de oogst en voedselproductie, of technische hulpstoffen zoals stofbindmiddelen. Maar ook vanuit voedselverpakkingen en materialen die met levensmiddelen in contact komen kunnen deze stoffen in voedingsmiddelen tercht komen. De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) legt in deze infographic uit wat MOH zijn, en geeft daarbij tegelijkertijd aan dat de mogelijke gevolgen van MOAH voor de gezondheid sterk uiteen lopen. MOAH bestaan uit een groot aantal verbindingen die niet allemaal even schadelijk zijn. Er is nog onvoldoende informatie beschikbaar om de risico’s van de diverse MOAH stoffen correct te beoordelen.


Inspanningen industrie

MVO staat voor een betrouwbare en voedselveilige oliën- en vettensector. De sector neemt de bezorgdheid rondom MOAH serieus en werkt hard aan het weren van MOAH uit de hele keten. Er is onderzocht waar in de keten de belangrijkste risico’s op besmetting optreden, en er wordt samengewerkt met de landen van oorsprong om mogelijke MOAH-contaminatie van de grondstoffen aan te pakken. Daarnaast worden droogprocessen verder verbeterd en worden er andere smeermiddelen toegepast die geen minerale oliën bevatten. Tevens worden er maatregelen genomen om te voorkomen dat smeermiddelen in producten terechtkomen, en worden raffinagetechnieken verder geoptimaliseerd.


Door deze gezamenlijke inspanningen is de sector in de afgelopen jaren in staat geweest om de overdracht van MOAH naar levensmiddelen te verminderen.


Vervolg

De sector is goed voorbereid om in lijn met het NVWA-beleid te opereren. De industrie heeft de monitoringsdata gedeeld met de NVWA en het Ministerie van VWS, en de afspraak gemaakt om producten te blijven monitoren en data te delen. Hierbij is het van belang dat de gebruikte analysemethoden betrouwbaar zijn. De sector ondersteunt de zoektocht naar betrouwbare laboratoriumonderzoeksmethoden.


Nu de EFSA zich over MOAH heeft uitgesproken, en de NVWA een tijdelijk handhavingsbeleid heeft vastgesteld, komt de discussie over wettelijke limieten op gang. MVO benadrukt dat het van belang is dat limieten worden gebaseerd op wetenschappelijke consensus én dat ze haalbaar zijn voor de industrie. Voedsel-ketens zijn vaak lang en complex waardoor tijd nodig is om verbetering in alle schakels van de keten te realiseren.


De sector zal zowel de overheid als wetenschappelijke instellingen ondersteunen bij verder onderzoek. Dit met als doel om de voedselveiligheid te maximaliseren. Het is voor de industrie belangrijk dat er een robuust, data gedreven en geharmoniseerd handhavingsbeleid komt in de hele EU.