VOEDING EN GEZONDHEID

Voedselverspilling en houdbaarheid van voedingsmiddelen


Al sinds 2015 wordt er in Nederland en in Europees verband nagedacht over houdbaarheidsaanduidingen op de verpakking van voedingsmiddelen. Voor de overheid is het weergeven van de houdbaarheid van een product een belangrijk instrument om voedselverspilling tegen te gaan. We schreven in mei in dit magazine al over dit onderwerp en meldden dat gewerkt wordt aan nieuwe Europese wetgeving over dit onderwerp. Die nieuwe wet laat langer op zich wachten dat gedacht. Inmiddels is wel duidelijk dat de Nederlandse overheid extra uitleg over de houdbaarheid van producten op de verpakking toestaat.



Voedselverspilling
Uit onderzoek blijkt dat huishoudens voor 55% bijdragen aan de verspilling van voedsel. Veel eten wordt thuis weggegooid, ook voedsel dat nog goed eetbaar zou zijn geweest. De oorzaak hiervan is vaak een verkeerd begrip van de houdbaarheidsaanduidingen op de verpakking. De hoeveelheid eten die hierdoor verspild wordt, bedraagt 10% van de voedselverspilling. De overheid heeft zich daarom ten doel gesteld om de begrippen tenminste houdbaar tot (THT) en te gebruiken tot (TGT) beter uit te leggen en het onderscheid tussen de twee begrippen te vergroten.


Verwarrend
‘Tenminste houdbaar tot’ (THT) staat op lang houdbare producten waarbij na de genoemde datum er niet gelijk een (microbiologisch) voedselveiligheidsrisico ontstaat. ‘Te gebruiken tot’ TGT staat op producten waarbij dat wel het geval is. Beide begrippen worden geregeld verkeerd opgevat door consumenten. Producten met een TGT-datum worden na de weergegeven datum soms toch nog opgegeten, terwijl producten met een THT-datum na de weergegeven datum vaak ten onrechte worden weggegooid. Nieuwe teksten en symbolen moeten dit verbeteren.


Oliën en vetten
Bij oliën en vetten staat op de verpakking een THT-aanduiding. Hierbij moet de tekst ‘tenminste houdbaar tot’ altijd voluit op de verpakking vermeld worden. Ook moet het bewaarvoorschrift duidelijk op de verpakking worden vermeld. Op vrijwillige basis mogen op de verpakkingen van oliën en vetten aanvullend gebruikt worden:



Ook mag er vermeld worden: ‘vaak goed na deze datum’. Als de ruimte op de verpakking het toelaat beveelt MVO dit haar leden van harte aan! Albert Heijn heeft inmiddels aangekondigd om deze aanduidingen op de verpakking van hun huismerkartikelen te gaan gebruiken.


Too good to go
Een ander initiatief om meer bekendheid te geven aan de houdbaarheidssymbolen is de campagne van ‘Too good to go’, samen met partners (waaronder sauzenproducent en MVO-lid Oliehoorn) om de symbolen uit te leggen aan consumenten. Ook op 16 oktober, World Food Day, hebben zij hier aandacht aan besteed. ‘Too good to go’ is een onderneming die onverkocht voedsel dat nog veilig kan worden gegeten, verzamelt en weer distribueert naar consumenten.


Verder onderzoek
Recent onderzoek naar de effectiviteit van informatie over de houdbaarheid op verpakkingen, laat nog geen overtuigend effect zien op het weggooi-gedrag van consumenten. Wageningen Universiteit breidt dit onderzoek momenteel uit naar meer realistische situaties. Daarnaast wordt een nieuwe tekstuele aanduiding onderzocht, namelijk: ‘droog bewaard lang houdbaar’. Deze tekst komt dan in plaats van de THT-aanduiding en -datum. In het eerste kwartaal van 2024 worden hiervan de eerste resultaten verwacht. Tot slot wordt geëxperimenteerd met een Tijd/Temperatuur-indicator, om de TGT-datum nauwkeuriger te bepalen.