De EU en Indonesië hebben een belangrijke stap gezet in hun handelsrelatie. Met de afronding van de onderhandelingen over het Comprehensive Economic Partnership Agreement (CEPA) komt er een breed handelsakkoord in zicht waarin palmolie opnieuw een sleutelrol speelt — ditmaal met nadruk op verduurzaming én markttoegang.

Op 23 september jl. hebben EU-handelscommissaris Maroš Šefčovič en zijn Indonesische ambtsgenoot Airlangga Hartato de onderhandelingen over de totstandkoming van de Comprehensive Economic Partnership Agreement (CEPA) tussen de EU en Indonesië formeel afgerond. Het betreft hier een zeer brede handelsovereenkomst waarin de liberalisering van de onderlinge handel in palmolie en -derivaten en verdere verduurzaming van deze handel een prominente plaats innemen.

EU-invoerrechten en Indonesische exportquota
De EU en Indonesië zijn overeengekomen dat de EU haar invoerrechten op ruwe en bewerkte palmolie en palmpitvet van oorsprong uit Indonesië vanaf de dag van inwerkingtreding van CEPA volledig afschaft en dat de Indonesische overheid op haar beurt ten gunste van de EU tariefvrije exportquota voor deze producten introduceert. Deze afzonderlijke exportquota voor palmolie en palmpitvet zullen starten met een jaarlijks volume van respectievelijk 1,9 miljoen ton en 140.000 ton. Deze quota, waarbinnen Indonesië dus geen exportrechten en – heffingen zal toepassen, worden vervolgens jaarlijks met drie procent verhoogd.

Palmolie protocol
CEPA omvat verder een vijf pagina’s tellend protocol ‘Enhancing the potential of this agreement to support trade in sustainable palm oil’. Dit protocol zal onder meer de naleving van Indonesische palmolie aan de EUDR en andere EU-vereisten moeten vergemakkelijken.

Inwerkingtreding eind 2026 / begin 2027
De verwachting is dat deze overeenkomst vanaf eind 2026 of begin 2027 zal worden toegepast. Na het proces van ‘legal scrubbing’ en de vertaling van de tekst in alle officiële talen van de EU, kan de Europese Commissie de tekst in het eerste kwartaal van 2026 formeel ter goedkeuring aanbieden aan het Europees Parlement en de EU-Raad van Ministers. Op 1 januari 2027 zal Indonesië - vanwege de inmiddels bereikte status van ‘Upper Middle Income Country’ - haar huidige eenzijdige tarifaire begunstiging op de EU-markt verliezen. Deze huidige voordelen dankt het land aan het Algemeen Preferentieel Stelsel waarmee de EU eenzijdige tariefpreferenties verleent aan ontwikkelingslanden.