VOEDING EN GEZONDHEID

De campagne Verantwoord Frituren viert dit jaar zijn twintigjarig jubileum met een prachtig resultaat: het aandeel vloeibaar frituurvet in de horeca is gestegen van 51% tot 90%. Ook is de vetzuursamenstelling van de frituurvetten en -oliën sterk verbeterd. De campagne laat zien dat door zelfregulering belangrijke verbeteringen in de productsamenstelling zijn te behalen.


Van vast naar vloeibaar 

In 2004 is MVO samen met Koninklijke Horeca Nederland (KHN) de campagne gestart om consumenten een gezondere keuze te bieden in de horeca. Inmiddels hebben zo’n 3.000 cafetaria’s zich bij de campagne aangesloten en zijn bijna alle horecaondernemers overgestapt van vaste naar vloeibare frituurvetten (inclusief oliën). Daardoor is het aandeel vloeibaar frituurvet in de horeca gestegen van 51% tot 90% in 2024.  


Lager cholesterolgehalte 

Het advies van de Gezondheidsraad is om verzadigde vetzuren (in harde vetten) te vervangen door onverzadigde vetzuren (in vloeibare vetten of oliën). Vloeibare frituurvetten bevatten in vergelijking met vaste frituurvetten veel gezonde onverzadigde vetten. Deze onverzadigde vetten verlagen het cholesterolgehalte. Een laag (LDL-)cholesterolgehalte vermindert het risico op hart- en vaatziekten. Daarom is samen met de cafetariaondernemers nadrukkelijk ingezet op het gebruik van vloeibare vetten en oliën. Het was een hele omslag voor de horecaondernemers, vooral ook omdat vloeibaar frituurvet toentertijd duurder was, een andere smaak en geur had en het een andere werkwijze vergt dan vast frituurvet.  


20 jaar campagne voeren 

In de afgelopen twintig jaar zijn er veel activiteiten verricht om de campagne onder de aandacht van ondernemers en consumenten te brengen. In het begin is sterk ingezet op de kennisoverdracht met workshops, informatiemappen, een website, nieuwsbrieven en wervingsadvertenties. Dit bleek effectief voor het attenderen van fastfoodketens op het alternatief voor vast frituurvet. Een volgende stap was een consumentencampagne met onder meer het verstrekken van een gevelschildje en deursticker aan ondernemers ter vergroting van de zichtbaarheid van cafetaria’s waar verantwoord gefrituurd wordt.


De laatste tien jaar zijn de uitingen meer gericht op de ondernemers om ze te helpen de campagne uit te dragen. Er zijn filmpjes over de campagne gemaakt, er is een Verantwoord Frituren-krant uitgekomen en er zijn testimonials gemaakt waarin ondernemers vertellen over hun deelname aan de campagne. Om het jubileum te vieren loopt er nu een actie voor deelnemers van de campagne en om nieuwe deelnemers te werven, waarbij twintig cafetariaondernemers een maand- of weeklang gratis vloeibaar frituurvet of -olie kunnen winnen. 


Gezondere vetzuren 

Producenten en afnemers van frituurvetten- en oliën hebben zich ingezet voor verbetering van de vetzuursamenstelling. Een groot deel van de ongezonde vetzuren zijn vervangen door gezondere vetzuren. Dat betekent echter niet dat de campagne nu stopt. Twintig jaar geleden was de norm voor de hoeveelheid onverzadigd vet in vloeibare frituurvetten minimaal 55%, daarna 65%. Begin 2024 is de norm voor gezondere vetzuren verder aangescherpt naar 70%.  


Overheidsinitiatieven 

De campagne Verantwoord Frituren draagt al jaren bij aan de diverse overheidsinitiatieven op het gebied van gezondheid en preventie. Voorbeelden zijn de Nationale Aanpak Productverbetering(NAPV) en Alles is Gezondheid. De campagne is actief op de website www.friturenindehoreca.nl, en de kanalen Facebook, Instagram en X.