KWALITEIT EN VOEDSEL- EN DIERVOEDERVEILIGHEID
Wat u moet weten over MOAH
Samen met een ledenwerkgroep binnen het thema Kwaliteit en voedsel- en diervoederveiligheid heeft adviseur Irma Schönherr een overzicht gemaakt van MOAH-aspecten in de vorm van een factsheet. De factsheet geeft inzicht in diverse MOAH-aspecten aan bedrijven en stakeholders en bevat verwijzingen naar verschillende publicaties. Zo komen bronnen van MOAH, het voorkomen ervan, gezondheidsrisico’s, beleid en analyse aan de orde. In dit artikel zijn een aantal highlights uit deze factsheet beschreven.
Belang van voedselveiligheid en kwaliteit
De Nederlandse oliën- en vettenindustrie zet zich in voor voedselveiligheids- en kwaliteitsnormen. Alle oliën en vetten worden onderworpen aan strenge veiligheids- en kwaliteitscontroles gedurende het productieproces. MVO-leden monitoren hun producten nauwlettend en nemen passende maatregelen om besmetting te beperken. Dit geldt ook voor MOAH (minerale olie aromatische koolwaterstoffen), een groep van stoffen waarvan sporen in de voedselketen terecht kunnen komen. Dit geldt voor zowel grondstoffen als eindproducten in de gehele toeleverings- en productieketen.
Wat zijn MOAH?
MOAH (minerale olie aromatische koolwaterstoffen) zijn verbindingen met een aromatisch ringsysteem bestaande uit één of meer ringen, en behoren bij de groep minerale olie koolwaterstoffen. Deze aromatische ringen hebben meestal ook één of meer vertakte of onvertakte ketens van verzadigde koolwaterstoffen. De geïntegreerde som MOAH (C10-C5) is leidend voor beleid en toekomstige wetgeving. MOAH bestaat uit een groot aantal verbindingen die niet alle even schadelijk zijn.
Bronnen
MOAH stoffen kunnen in de gehele voedselketen terechtkomen, zowel in grondstoffen, ingrediënten en eindproducten. MOAH kan niet alleen in (plantaardige) oliën en vetten voorkomen, maar in een zeer diverse groep van producten. Bronnen van besmetting zijn net zo divers. Denk bijvoorbeeld aan omgeving en milieu, smeermiddelen die tijdens het productieproces van levensmiddelen worden gebruikt in apparatuur, additieven en migratie vanuit verpakkingen.
Gezondheidsrisico's
Niet alle MOAH-verbindingen zijn even schadelijk, maar de MOAH met drie of meer aromatische ringen vormen volgens de Europese Voedselautoriteit EFSA een zorg voor de gezondheid van consumenten. Desondanks zijn er nog veel vragen over de mogelijke gezondheidseffecten van de verschillende MOAH-verbindingen.
Huidig beleid en MOAH-wetgeving in voedsel
Sinds 1 januari 2024 is in Nederland een tijdelijk handhavingsbeleid van de NVWA van kracht, dat beschrijft dat indien een totaal MOAH-gehalte in een product niet voldoet aan de actielimiet, bedrijven het betreffende product uit de handel moeten halen. Hier zijn bepaalde uitzonderingen op van kracht; de details hiervan zijn in tabelvorm weergegeven in de factsheet.
Op dit moment zijn er nog geen Europese wettelijke limieten voor MOAH in levensmiddelen van kracht. Discussies zijn gaande binnen de Europese Commissie om tot overeenstemming te komen over wettelijke limieten voor MOAH, die naar verwachting eind 2024 of begin 2025 in werking treden.
Analytische methoden voor het bepalen van MOAH in oliën en vetten
De Joint Research Centre (JRC) van de Europese Commissie heeft richtlijnen gepubliceerd voor het bemonsteren, analyseren en rapporteren van minerale olie koolwaterstoffen in voedsel en voedselcontactmaterialen. Deze richtlijnen worden gebruikt als leidraad voor laboratoria die de totale MOAH meten.
De MOAH-analyse is complex waardoor de sector geconfronteerd wordt met analytische uitdagingen. Er is veel variatie in MOAH-resultaten afkomstig van verschillende laboratoria. Recent is een nieuwe ISO-methode gepubliceerd voor het bepalen van MOAH in oliën en vetten waarbij er op lagere niveaus gemeten kan worden.
Voorkomen van MOAH in oliën en vetten
Om de MOAH-verontreiniging in oliën en vetten te verminderen, werkt de industrie onder andere nauw samen met de landen van herkomst. Maatregelen worden genomen om besmetting in de olie te voorkomen, zoals het gebruik van andere smeermiddelen voor apparatuur. De industrie werkt aan verdere optimalisatie van raffinagetechnieken, echter niet alle MOAH kan via raffinage uit olieproducten verwijderd worden.
Meer weten over MOAH? Leest u dan de hele factsheetóf neem contact op met onze beleidsmedewerkers.
Voor meer informatie
Sanneli Kingma
kingma@mvo.nl
+31 6 121 050 45
Irma Schönherr
schonherr@mvo.nl
+31 6 102 051 46