Nederland moet in 2027 voldoen aan de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Maar met het huidige beleid blijft de eindstreep voorlopig buiten bereik. Daarom is op 1 maart een digitale zelfevaluatietool gelanceerd waarmee bedrijven kunnen nagaan of hun afvalwaterlozingen voldoen aan de regelgeving. De tool is onderdeel van het landelijke KRW-actieprogramma en wordt ondersteund door een helpdesk die vragen van bedrijven zal beantwoorden.

De KRW stelt duidelijke doelen: lozing van zogenoemde ‘Zeer Zorgwekkende Stoffen’ (ZZS) moet drastisch worden verminderd of zelfs volledig worden beëindigd. Voor 42 stoffen is de 'emissieruimte' in Nederland al bereikt. Voor 138 andere stoffen moeten emissies worden beperkt. Het gaat hierbij om onder andere industriële chemicaliën, pesticiden, metalen en ammonium. De lozingsvergunning van individuele bedrijven is afhankelijk van de situatie van het zogenoemde waterlichaam waarop bedrijf direct of indirect loost.

Zelfevaluatietool

Veel bedrijven zijn zich onvoldoende bewust van hun verplichtingen en de mogelijke gevolgen van overschrijdingen. Daarom is de nieuwe zelfevaluatietool ontwikkeld in samenwerking tussen VNO-NCW, de overheid en waterbeheerders. De tool helpt bedrijven om inzicht te krijgen in hun situatie en, indien nodig, vervolgstappen te bepalen. Is er sprake van overschrijding? Dan is het zaak om snel maatregelen te treffen: van bronaanpak tot aanpassingen in productieprocessen of lozingsroutes.

De KRW stelt duidelijke tijdlijnen: voor 30 stoffen moet in 2027 aan de norm voldaan zijn, voor andere geldt uitstel tot uiterlijk 2033 of 2039. Om dit te realiseren, zijn overheden en bedrijven samen verantwoordelijk voor passende maatregelen. De recent gepubliceerde lijst van prioritaire stoffen van Rijkswaterstaat biedt hiervoor een eerste handvat. Rijkwaterstaat en waterschappen geven voorrang aan directe lozingen op oppervlaktewater. 

Van bewustwording naar actie

Het KRW-actieprogramma is in 2023 gestart om de uitvoering van maatregelen te versnellen. Inzicht, ondersteuning en samenwerking staan hierbij centraal. De nieuwe tool biedt een laagdrempelige manier om zelf aan de slag te gaan. En dat is nodig: zonder extra inzet zal Nederland de KRW-doelen niet halen. Op 11 maart 2025 hebben MVO en VERNOF voor hun leden in samenwerking met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en VNO-NCW een webinar georganiseerd. De presentaties daarvan en achtergrondinformatie zijn beschikbaar voor leden.