ALGEMEEN

Handelscijfers 2022: 

Oliën- en vettenketen toont veerkracht 

De Nederlandse oliën- en vettenindustrie heeft in het kalenderjaar 2022 een aantal stevige uitdagingen het hoofd moeten bieden. Het herstel na de COVID-19-periode, de wereldwijde hoge prijzen van oliezaden en oliën, een exportverbod op palmolie uit Indonesië en met name de effecten van de oorlog in Oekraïne vergden een enorme veerkracht.

Totale export

De totale exportwaarde van de sector steeg in 2022 met 40% naar 22 miljard euro. Deze stijging is vooral te verklaren door stijgende grondstoffenprijzen. In volume stabiliseerde de export. De belangrijkste exportlanden voor de oliën- en vettenindustrie zijn van oudsher onze buurlanden Duitsland (35%) en België (20%).


Totale import

De totale importwaarde steeg in 2022 met 38% naar 25 miljard euro (2021: 18 miljard euro). Ook deze stijging is vooral te verklaren door stijgende grondstoffenprijzen. In volume steeg de import met 3%. De Nederlandse oliën- en vettenindustrie is sterk internationaal georiënteerd, waarbij (in volume) 59% van alle grondstoffen en eindproducten van buiten de EU-27 komt. Dit deel vertegenwoordigt een waarde van 13 miljard euro.


Zonnebloemolie

Met dank aan de inzet van de Oekraïners kon de terugval van de invoer van zonnebloemolie uit Oekraïne in 2022 worden beperkt tot 309.000 ton. Niettemin was er sprake van meer dan een halvering van het volume (van 551.000 ton in 2021 naar 242.000 ton in 2022). Het tekort aan Oekraïense zonnebloemolie is voor een belangrijk deel gecompenseerd door aanbod van zonnebloemolie via EU-lidstaten, met name Hongarije. Ook werd er het afgelopen jaar in Nederland bijna 100.000 ton meer zonnebloemzaad gecrusht dan in 2021, waardoor het ontstane tekort aan zonnebloemolie verder kon worden aangevuld.


Naast de bijzondere inzet van de Oekraïners, hebben ook de flexibele handelsgeest van onze leden, en de goede samenwerking met de levensmiddelenindustrie, de retail en de Nederlandse overheid ertoe geleid dat in de supermarkten levensmiddelen met olie of vet voldoende beschikbaar bleven.


Grondstoffenprijzen
Als gevolg van de sterk gestegen grondstoffenprijzen met name in de eerste helft van 2022, was er in het afgelopen jaar wederom sprake van een forse waardestijging van zowel de Nederlandse import als export van de belangrijkste oliezaden, oliën, vetten en aanverwante producten. Daarentegen laat de invoer in volume van met name palmolie en zonnebloemolie een sterke daling zien. Na een turbulente periode waarin bijvoorbeeld de prijzen van geïmporteerde sojabonen uit de VS en Brazilië gemiddeld met 27% stegen, daalden de grondstoffenprijzen van de meeste producten eind 2022 weer naar het niveau van het begin van het kalenderjaar. De Nederlandse invoer van soja uit de VS (44%) en Brazilië (45%) is weer in evenwicht.


Biodiesel

De handelswaarde van biodiesel en aanverwante producten zoals dierlijk vet groeide aanzienlijk. In 2022 overschreed de waarde van Nederlandse export van biodiesel voor de eerste maal de grens van 10 miljard euro.


Margarine

Met de sluiting na 130 jaar van de margarinefabriek aan de Nassaukade in Rotterdam in 2022 daalden de Nederlandse margarineproductie en -export, en steeg de -import.


Voor de MVO-rapportage Handelscijfers 2022 klik hier.